گفت و گو با مجتبی رجبی از شاعران انتشارات حوزه مشق
لطفا خودتان را برای مخاطبان مجموعه بزرگ حوزه مشق معرفی کنید:
من مجتبی رجبی هستم متولد فروردین ۱۳۵۵ شهرستان قیروکارزین استان فارس. کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی. از زمان دور،تقریبا وقتی که راهنمایی بودم علاقه به نوشتن شعر پیدا کردم، گاهی هم چیزایی رو می نوشتم اما نگه نمی داشتم. مسائل و مشکلاتی من را از نوشتن دور کرد تا اینکه از حدود شش سال پیش مجددا شروع به نوشتن کردم و برای اولین بار نوشته هام رو نگه داشتم و کم کم به صورت جدی تر به کار شعر پرداختم.
تا امروز دو کتاب شعر مستقل و یک کتاب مشترک از من منتشر شده و یک کتاب مشترک هم در دست تهیه و چاپ داریم
معمولاً شاعران از کجا الهام می‌گیرند؟ آیا شما نیز الهام‌گیری‌های خاصی دارید؟
در مورد قسمت اول سوال از استاد زرین کوب نقل قول میکنم که میگه:
«مسئله روان‌شناسی شاعر و منشأ روانی الهام و آفرینش ادبی هنوز امری تفسیرناپذیر تلقی می‌شود»
با عین حال می توان گفت نیمه پنهان شخصیت هر انسانی، واز جمله هر هنرمند، با شخصیت واقعی او تناسب و همگونی کامل داره
در مورد قسمت دوم سوال می تونم بگم این الهامات سرچشمه های مختلفی داره. گاهی با رجوع به خاطرات شخصی،گاهی با دیدن و شنیدن داستانهای مردم، با خواندن اشعار دیگران، با حسی که از مسائل اجتماعی روز می گیرم و با گوش دادن به آهنگ، دیدن یک فیلم تاثیر گذار و مسائلی از این قبیل الهامات شاعری شکل میگیره.
شعر برای شما به عنوان یک شاعر چه معنا و ارزشی دارد؟
بهرحال من یک شاعرم و همین پیداست که شعر برای من جایگاه بسیار ارزشمندی داره. اما جایگاه و ارزش شعر برای من ریشه دار هست از این مدتی که دارم شعر می گم. من به طور ویژه ای از نوجوانی به شعر علاقه مند بودم و عمده مطالعاتم رو کتابهای شعر بخصوص شاعران معاصر تشکیل می داده
آیا شما فرآیند خاصی برای نگارش شعر دارید؟
فرایند شعر گفتن من به احتمال زیاد شباهت زیادی به دیگر شاعران داره گاهی یک موضوع مهم باعث میشه شعری رو بصورت بداهه بنویسم اما در بیشتر مواقع موضوعی به ذهنم خطور میکنه و باعث میشه که بلافاصله جمله یا جملاتی رو بنویسم و بعد بسطش بدم و یا در فرصت مناسب دست به ویرایش نوشته بزنم، که این ویرایش میتونه، گاهی جزیی باشه و گاهی هم گسترده تا بالاخره تبدیل به شعری بشه که فکر می کنم الان دیگه قانعم میکنه و حرفی رو که مد نظرم بوده رو داره به خوبی بیان می کنه
طرح موضوعات در شعر برای شما چقدر اهمیت دارد؟ آیا موضوعاتی خاصی را ترجیح می‌دهید؟
بجز مسائل اجتماعی که گاهی باعث میشه راجع به موضوع خاصی تصمیم بگیرم شعری رو بنویسم در بقیه شعرهام که عمده شعرهای من رو در بر میگیره خیلی کم پیش میاد که از قبل بخوام طرح موضوع کنم. به عبارتی شعر در من بیشتر جوشش بوده تا اینکه بخوام کوشش کنم در مورد موضوع خاصی شعر بنویسم
در مورد قسمت دوم سوال باید بگم بله. من عاشقانه نویسم و میشه گفت بصورت آگاهانه بیشتر به شعر عاشقانه پرداختم
چگونه با نقدها و انتقادات به شعر خود برخورد می‌کنید؟
من به شدت علاقه دارم که مورد نقد قرار بگیرم. حتی به سازنده و غیر سازنده هم اشاره نمیکنم. با جان و دل گوش میدم و هر جا که ببینم باعث میشه اثرم بهتر از آب در بیاد اجراش میکنم و معتقدم که گاهی نقد باعث چکش کاری یک اثر هنری میشه و اثر بهتری رو خلق میکنه
شعر در معرض تغییرات جامعه و فرهنگ قرار دارد. آیا شما تأثیرات تغییرات اجتماعی و فرهنگی را در شعر خود احساس می‌کنید؟
هرچند فکر میکنم شعرهای من تناسب خوبی با شرایط روز جامعه داره با عین حال اتفاقا مدتی هست که فکرم به شدت درگیر خانه تکانی اساسی هست در مورد سبک و نگاهم نسبت به چیزی که تا الان می نوشتم. و سعی دارم کتاب سومم یک اثر کاملا متفاوت با دو اثر اول باشه.
بهرحال تغییر لازمه انسانی هر فردیه و هنرمند هم از این قاعده مستثنا نیست
شاعری که شما را الهام می‌دهد و تأثیرگذار بر شعرتان بوده است، کیست؟
راستش من احمد شاملو از زمان نوجوانی دوستش داشتم و تمام آثارش رو بارها مطالعه کردم. فکر میکنم اگه یک شاعر باشه ازش تاثیر پذیرفته باشم، احمد شاملوی عزیز باشه
شما با چالش‌هایی در نوشتن شعر مواجه شده‌اید؟ اگر بله، لطفاً به آن‌ها بپردازید.
من هم شاید مثل هر شاعر دیگه دوست دارم اشعارم چاپ بشه، دیده بشه اما گاهی بخاطر اینکه بتونم اثرم رو چاپ کنم و از سد ممیزی بگذرونم، مجبور میشم واژگانی رو حذف کنم، استفاده نکنم یا موضوعاتی رو که بهش علاقه مندم بطور جدی بهش نپردازم. هر چند برای خودم گاهی می نویسم و حتی در شبکه های اجتماعی نشر میدم، اما آرزو می کنم روزی برسه که نخوام دست به خود سانسوری بزنم
آیا از ابزارها و تکنیک‌های خاصی در نوشتن شعر استفاده می‌کنید؟
به جز مواردی که در سوالات قبل در مورد فرایند شعر، طرح موضوع و نقد شعر گفتم خیر
چه نکاتی را برای شاعران جوان توصیه می‌کنید؟
اینکه شاعر باید همسایه دیگر هنرها هم باشه. نه به این معنی که مثلا آهنگ ساز باشه یا نمایشنامه نویس و.. بلکه در نزدیکی با دیگر هنرها باشه. رمان بخونه، نمایشنامه بخونه، موسیقی خوب گوش بده، اشعار گوناگونی از شاعران مختلف مطالعه کنه، تئاتر و فیلم خوب ببینه. اینها قطعا باعث شکوفایی هر چه بیشتر شعرش میشه
آیا شما در هنگام نوشتن شعرهای خود، خواننده‌های خاصی را در نظر می‌گیرید؟
اینکه بخوام از قبل گروه سنی خاصی رو در نظر بگیرم، خیر. اما فکر می کنم ناخواسته طوری نوشتم که بیشتر قشر جوان رو بعنوان مخاطب جذب کنه
آیا در نوشتن شعر از تجربیات شخصی خود استفاده می‌کنید؟
قطعا اینجوره. به نظرم بطور کلی اثر هیچ شاعری جدای از تجربیات، خاطرات و زندگی شخصی خود شاعر نیست. هرچند میتونه از مشاهدات تجربیات و زندگی های اطراف خودش هم تاثیر بپذیره
شاعران برای بیان احساسات و افکار خود از زبان شعر استفاده می‌کنند. آیا شما نیز این را تجربه کرده‌اید؟
زبان شاعر زبان شعره و شعر تنها ابزار در دست شاعر برای بیان احساسات و افکارش هست
آیا از شعر برای بیان انتقادات اجتماعی استفاده می‌کنید؟
بله بارها اینکارو انجام دادم و در پاسخ به سوال چالش های شاعری هم گفتم که امیدوارم روزی برسه که بتونم آزادانه تر از مسائل اجتماعی هم بنویسم
اگر بخواهید شعر خود را با سه کلمه توصیف کنید، این کلمات چه خواهند بود؟
عشق _عشق_ عشق
صحبت پایانی برای مخاطبان حوزه مشق:
بسیار ممنون و سپاسگزارم از انتشارات حوزه مشق که این وقت رو در اختیار من گذاشت. امیدوارم باز هم بتونیم با همکاری هم ادامه بدیم
از قلم تا جاودانگی… با شما!
انتشارات حوزه مشق با عشق به کتاب و باور به استعدادهای این مرز و بوم فعالیت می‌کند. ما به جای ساختن کتابهای سطحی، به خلق آثار ماندگار و حمایت از نویسندگان و شاعران عزیزمان افتخار می‌کنیم. هر نقدی که از روی خیرخواهی و سازندگی باشد، گوش جان می‌سپاریم؛و با قدرت به مسیرمان ادامه می‌دهیم.
خدمات ما شامل چاپ کتابهای شعر، داستان، رمان، دلنوشته، کتاب کودک، ترجمه و تبدیل پایان‌نامه به کتاب است.
انتشارات حوزه مشق؛ جایی برای رویش، قلم و جاودانگی.
#چاپ_داستان #چاپ_شعر #چاپ_رمان #داستان #شعر #رمان #شاعر #نویسنده #چاپ_کتاب #فردین_احمدی #حوزه_مشق #انتشارات_حوزه_مشق #نویسنده #محقق #پژوهشگر #مترجم #ایران #قلم #کتاب #ادبیات #فرهنگ #هنر
